یافته محققان بسیار ترسناک است و این احتمال را مطرح می‌کند که ویروس کرونا می‌تواند از طریق بینی به سیستم عصبی انسان راه پیدا کند. در حالی که نتایج بدست آمده مقدماتی هستند، اما همچنان نگرانی‌های زیادی ایجاد می‌کنند. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره حمله ویروس کرونا به مغز می‌خوانید.

بخش فوقانی حفره بینی انسان که با نام «نازوفارنکس» شناخته می‌شود، یکی از اولین محل‌ها برای قرارگیری کووید-۱۹ و تکثیر آن است و می‌تواند یکی از نقاط ضعف در دفاع از مغز ما نیز باشد. مغز انسان به وسیله «سلول‌های نیمه‌تراوا» از خون‌رسانی سایر بخش‌ها جدا شده که از آن با نام «سد خونی مغز» هم یاد می‌شود. این سلول‌ها اکثر مواقع از مغز ما در برابر عوامل بیماری‌زا و همچنین سموم محافظت می‌کند.

تعدادی از ویروس‌ها شامل تعدادی از ویروس‌های کرونا می‌توانند از این سد عبور کنند که ظاهرا کووید-۱۹ یکی از آن‌ها محسوب می‌شود. در حقیقت برخی از دانشمندان باور دارند که این موضوع باعث ایجاد علائم عصبی مرتبط با کرونا مانند از دست دادن حس بویایی و چشایی، سردرد، سرگیجه و خستگی می‌شود.

اثر RNA ویروس در مغز

اخیرا برخی پژوهش‌ها موفق به کشف اثر کمی از RNA ویروس در مغز و مایع نخاعی برخی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شده‌اند، با این حال دلیل مشخصی برای رسیدن ویروس به این بخش‌ها وجود ندارد. تعدادی از تحقیقات اولیه نشان می‌دهند که پروتئین‌های موجود روی سطح کووید-۱۹ باعث التهاب در سلول‌های لایه درون‌رگی سد خونی مغز می‌شوند که امکان عبور ویروس از آن را فراهم می‌کند.

حالا پژوهشی جدید که در ژورنال «Nature Neurosicence» به چاپ رسیده، راه دیگری را نشان می‌دهد. محققان نه تنها موفق به کشف ذرات سالم ویروس درون سلول‌های لایه درون‌رگی نازوفارنکس شده‌اند، بلکه RNA ویروس را در قسمت فوقانی بینی یا «غشاء مخاطی» و چندین ناحیه در مغز پیدا کرده‌اند.

مواد ژنتیکی باقی‌مانده در این بخش‌ها بسیار کم بوده‌اند که البته دلیل آن می‌تواند انجام کالبدشکافی یک ماه پس از مرگ باشد. در حالی که شاید مشاهده مسیر حرکت ویروس به داخل هریک از سلول‌های مغزی غیرممکن باشد، پژوهشگران شاخک پروتئینی کرونا را در برخی از سلول‌های عصبی هم پیدا کرده‌اند.

در صورتی که سلول‌های عصبی بینی باعث حمله ویروس کرونا به مغز انسان شده باشند، احتمالا یکی از راه‌ها برای حمله به مغز انسان محسوب می‌شود. دلیل چنین موضوعی وجود اثر RNA ویروس در بخش‌های از مغز است که ارتباط مستقیمی با «مخاط بویایی» ندارند، بنابراین ویروس از مسیرهای دیگری هم به سیستم عصبی و مغز ما می‌رسد.

پیشنهاد مطالعه: مطلب ویروس کرونا توسط چه کسی ساخته شد؟ را بخوانید.

این تحقیق نشان می‌دهد با اینکه کرونا در اکثر موارد مستقیما به مغز آسیب نمی‌زند ولی می‌تواند سبب ایجاد نوعی التهاب مخرب شود که در بیماری‌های نورولوژیک دیگری مثل سکته دیده شده است. در مجله دلتا درباره آسیب کووید-۱۹ به مغز بخوانید.

در این تحقیق مغز ۱۹ بیمار فوت شده از کرونا با استفاده از دستگاه‌های MRI حساس و همچنین بررسی بافت‌های مغزی زیر میکروسکوپ مورد مطالعه قرار گرفت. سن فوتی‌ها بین ۵ تا ۷۳ سال بود و برخی از آن‌ها دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت و بیماری قلبی _ عروقی بودند.

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ویروس کرونا می‌تواند به طور مستقیم به مغز و قسمت‌هایی از بدن که به مغز متصل هستند به ویژه پیاز بویایی (olfactory bulb) حمله کند. آلودگی این قسمت‌ها می‌تواند سبب بروز علایمی مثل از بین رفتن حس بویایی در برخی بیماران شود.

تحقیق جدید نشان می‌دهد که التهاب ناشی از کووید-۱۹، یکی از عوامل موثر در آسیب زدن به بدن از جمله مغز است. تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که کووید-۱۹ می‌تواند ریسک بدتر شدن بیماری‌های مربوط به التهاب، مثل سکته و آسیب قلبی را افزایش دهد.

یافته‌های این تحقیق می‌تواند علت ماندگاری برخی عوارض مربوط به کووید-۱۹ در بیمارانی که از این بیماری جان سالم به در برده‌اند را توضیح دهد. در برخی بهبودیافتگان نشانه‌های وابسته به آسیب‌های مغزی مثل مشکل در تمرکز، یادآوری و نشانه‌های دیگر که مجموعا «مه مغزی» (brain fog) نامیده می‌شوند دیده شده است.

پیشنهاد مطالعه: مطلب زنی که با خبر خوش، همسرش را کشت! را مطالعه کنید.